Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası
Eski albümleri karıştırırken birkaç eski Türkiye parası karşıma çıktı. Kâğıt banknotlar bol sıfırlı eski Türk liraları olunca bir anda çok gerilere gittim. Bugüne kadar hiç ilgimi çekmeyen bir şey tam da bu esnada gözüme ilişti. Paraların üzerinde “Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası” yazıyordu. Yazılım hatası mı var, diye düşünürken en son Türkiye gezisinden kalan yeni banknotlarda da aynı şekilde yazdığını gördüm. Demek ki hatayla öyle yazılmamıştı.
Nedense bugüne kadar bankanın ismini Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası olarak algılamıştık. Ama “Cumhuriyeti” değil “Cumhuriyet” olarak geçiyor. Nedeni ise şöyle açıklanıyor: “Banka’nın Kuruluş Kanunu Tasarısı’nda adı ‘Merkez Bankası’ olarak öngörülmüşken, Türkiye Büyük Millet Meclisi Komisyonu’nda uluslararası ilişkiler de düşünülerek ‘Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’ olarak değiştirilmesine karar verilmiş; Banka’nın bağımsızlığını vurgulama amacı güdülerek ‘Türkiye Cumhuriyeti’ ibaresine ve kısaltılmış şekli olan ‘T.C.’ye özellikle yer verilmemiştir. Kanun koyucu tarafından Banka’nın devlete ait bir kuruluş; bir kamu kuruluşu olduğu izlenimi vereceği endişesiyle bundan özenle kaçınılmıştır.”
İyi de kâğıt paralarda durum bu iken madeni paralarda “Türkiye Cumhuriyeti” ibaresi var.
Onun da gerekçesi şöyle: “Madeni paraları Darphane basar. Darphane de TCMB’ye değil, Hazine’ye bağlıdır. Merkez Bankası, banknotların basımını ve piyasaya sürülmesini, madeni paraların ise sadece dağıtımını yapar.”
10 TL’lik dinî hassasiyet
Türkiye’nin bir ilçesinde bulunan bir özel hastanede birisi kadın, diğeri erkek olmak üzere iki doktor görev yapmaktadır. Hastaneye gelen kadın hastaların yüzde 90’ı özellikle dinî hassasiyetlerden dolayı kadın doktoru tercih eder.
Hastane yönetimi kadın doktorun üzerine fazla yük bindiğinden çözüm arayışına girer. Çare olarak da hastaların ödediği
katkı payında ufak bir oynama yaparlar.
Yeni düzenleme ile erkek doktorun baktığı hastalardan 50 TL, kadın doktorun baktığı hastalardan 10 TL fazla yani 60 TL alınmaya başlanır. Kısa bir süre sonra bu sefer oranlar tamamen değişir ve erkek doktorun baktığı hasta oranı yüzde 90’a çıkar.
Kısacası aradaki 10 TL fark için dinî hassasiyet hemen ortadan kalkar.
Halk, üç beş kuruş için dinî hassasiyeti bile rafa kaldırdığına göre başka nelerden fedakârlık (!) ettiğini tahmin etmek zor olmasa gerek.
İnsan olma!
Yıllar önce aynı yerde çalışan iki diplomattan bir tanesi bizi arayarak
diğer diplomat hakkında olumsuz şeyler söylemişti. Ona göre mesai arkadaşının dünya görüşü bizim dünya görüşümüz ile pek uyumlu değildi ve dikkat edilmesi gerekiyordu. Bizim için dünya görüşünden ziyade bir kişinin insan olması ve insani vasıfları taşıması önemli. Mesai arkadaşını bize gammazlayan kişiye karşı ise mesafeli davranmaya karar verdik. Beraber çalıştığı kişiye bunu yapan bize neler yapmazdı ki!
Günlük hayatımızda böyle olaylarla sıkça karşılaşıyoruz.
Öte yandan, asla unutulmamalı ki; başkasına çirkinsin demek söyleyeni güzel yapmaz, aynı şekilde başkasına kötüsün demek söyleyeni iyi yapmaz.
İnsan kendisi için en üstün methiyeleri düzebilir; bunda bir sakınca yok. Ancak kendisi için methiyeler düzerken başkaları için küçültücü, hakaret içeren ifadeler kullanması, eylemde bulunması sorunlu bir davranış.
