Özellikle son on yıldır Kanada konut piyasası yabancı alıcılar için oldukca ilgi odağı olmuştur. Bu durum doğal olarak fiyatlara yansıyarak, konut fiyatlarında ciddi fiyat artışlarını da beraberinde getirmiştir. Tüm dünyayı etkileyen Pandeminin hayatımıza dokunduğu ilk aylarda, sektörde biraz duraksama yaşansa da, Mayıs ayı ile birlikte, son 5 aydır konut piyasasında büyüme artarak devam etmektedir. Kısa ve orta vadede de bu ivmenin devam edeceği yönünde öngörüler oldukça yaygındır.
Diğer taraftan, konut fiyatlarının gereginden fazla prim yaptığı ve bir kriz beklentisinde olan görüşler de mevcut ve bu öngörüyü yapanlara göre, kısa ve orta vadede kriz kaçınılmaz. Fakat bu tezi çürütürcesine, yıllar itibarı ile gerek adetsel bazda konut satışlarında ve gerekse konut fiyatlarında artışlar kesintisiz olarak devam etmektedir.
Tablo-I’de de görüldüğü gibi, son bir yılda Kanada genelinde konut fiyatlarındaki artış oranı yüzde 18.48 seviyesindedir. Bölgesel bazda ise en yüksek artış yüzde 26.75 ile Yukon Bölgesi’ne aittir. Ontario ise, yıllık bazda yüzde 23.77 artış ile, Yukon ve Manitoba’nın ardından 3. sırada bulunmaktadır.
Kanada Emlakcılar Birliği’nin verilerine göre, Ontario’da son bir yılda konut fiyatlarında en yüksek artış, yüzde 30.60 ile Brandford’a yaşanırken, Oakville ise, konut fiyatlarının en yüksek olduğu yerleşim yeri olarak karşımıza çıkmaktadır (Tablo-II).
Yeni inşa edilmiş konutlarla birlikte, mevcut konut stoğunun, artan talebi karşılayamaması ve cazip mortgage seçeneklerinin ilave talep yaratması, fiyat artışının ana nedenlerini oluşturmaktadır. Konutların düşük risk kategorisine giren bir yatırım aracı olarak görülmesi ve yüksek getiri sağlaması da konut talebini tetikleyen diğer etmenlerden bazılarıdır.
Ancak rasyonel olmak gerekirse, özellikle yatırım amaçlı konut almayı planlayanların kararlarını realize etmeden, tüm olasılıkları değerlendirmesi önem arz etmektedir. Konut piyasasındaki arz-talep dengesinin, arz aleyhine olması, fiyatlarda artış olarak karşımıza çıkmakla birlikte, pandemi nedeniyle yeni göçmen sayısında azalma, yine COVID-19 nedeniyle potansiyel konut alıcılarının işlerini kaybetmeleri ve gelir kaybı yaşamaları talepte bir daralmaya neden olabilir. Bunlara ilave olarak, yıllar itibarı ile Kanada hane halkı borçlanma oranının artması – maalesef COVID-19 ilave borç yükü yaratmaktadır – ve yine COVID-19 nedeniyle seyahatlerin kısıtlanması ve yabancı yatırımcıların konut piyasasında fazla aktif olmamaları, ekonomik daralmayla birlikte orta vadede konut fiyatlarının sabit kalmasına ve hatta bir miktar gerilemesine sebebiyet verebilir.
