Türkiye’ye yaptırım amacıyla askeri malzeme satışında yeni ihracat izinlerini durduran Kanada geri adım atmıyor. Geçtiğimiz yıl 78 satış izni veren Kanada,Türkiye’ye 116 milyon dolarlık ihracat yapmıştı.
Kanada, Suriye’nin kuzeyine yönelik askeri harekatı gerekçe göstererek 16 Ekim’de Türkiye’ye askeri malzeme satışında gerekli olan yeni ihracat izinlerinin durdurulduğunu açıklamıştı. Ancak, Türkiye’nin ABD ve Rusya ile anlaşarak ‘Barış Pınarı’ adı verilen askeri harekâta son vermesinin ardından Kanada’nın tutumunda değişiklik olmadı.
28 Ekim’de Kanada Dışişleri Bakanlığı’ndan Canatolian’a yapılan açıklamada, Türkiye’nin Suriye’ye yaptığı askeri saldırı kesin bir dille kınandı ve bu tek taraflı eylemin, hali hazırda kırılgan olan bölge istikrarını bozduğu, insani yaşam şartlarının ağırlaşmasına sebep olduğu ve Türkiye’nin üyesi olduğu DAEŞ’e Karşı Küresel Koalisyon’un kaydettiği ilerlemeyi baltaladığı kaydedildi.
Açıklamada ayrıca, sivillerin hayatının korunması ve insani yardımların yerine ulaştırılması için uluslararası hukuktaki yükümlülüklere saygı gösterilmesi çağrısında bulunuldu ve ‘bu gelişmeler ışığında, Kanada, Türkiye’ye yeni ihracat izinlerini geçici olarak askıya almıştır’, denildi.
İhracat patlaması yaşandı
Yeni ihracat izinlerinin askıya alınması önemli bir pazar olan Türkiye’ye Kanada’nın askeri malzeme ve teknoloji şatışını nasıl etkileyeceği henüz bilinmiyor. 2018 yılı içinde Türkiye için 78 ihracat izni verilmiş ve Kanada’dan Türkiye’ye toplamda 116 milyon dolarlık askeri malzeme ve teknoloji satışı yapılmıştı.
2018 yılında Türkiye, ABD, Suudi Arabistan ve Belçika’nın ardından Kanada’nın en fazla askeri mazleme ve teknoloji ihraç ettiği dördüncü ülke oldu. 2016 yılında 4 milyon dolar olan bu rakam, 2017 yılında yüzde 1100 artarak 48 milyon dolara çıkmıştı.
116 milyona karşılık 16.2 milyon dolar
2018 yılında savunma harcaması 19 milyar dolar* olan Türkiye’nin, savunma ve havacılık sanayii ihracatı 2 milyar dolar* civarında gerçekleşti. Türkiye, 2018 yılında Kanada’ya 16.2 milyon dolarlık* ihracat yaptı, bu rakam 2017 yılında 15.5 milyon dolardı*.
Savunma harcaması 21.6 milyar dolar* olan Kanada’nın ABD dışındaki ülkelere askeri malzeme ve teknolojisi ihtacatı ise 2 milyar dolar civarında bulunuyor.
2018 yılında önceki iki yılın toplamından daha fazla satış yapan Kanada, toplamda 89 ülkeye ihracat yapıyor. ABD dışında en fazla Kanada’dan askeri malzeme ve teknolojisi alan ilk on ülke ise sırasıyla Suudi Arabistan (1.3 milyar dolar), Belçika (154 milyon dolar), Türkiye (116 milyon dolar), İngiltere (75 milyon dolar), Fransa (63 milyon dolar), İspanya (56 milyon dolar), Avustralya (53 milyon dolar), Almanya (45 milyon dolar), Birleşik Arap Emirlikleri (25 milyon dolar) ve İtalya (23 milyon dolar) oldu.
Çok azı dışında Kanada’nın ABD’ye askeri malzeme ve teknoloji satışında ihracat izni gerekmiyor ve satış rakamları istatistiklere yansıtılmıyor.
*İşaretiyle belirtilen rakamlar ABD doları, diğerleri Kanada doları cinsinden belirtilmiştir.
