2019 yılında Kanada’ya göçmen ve mülteci olarak gelen Türk vatandaşlarının sayısı 5 bine yaklaştı. 2,830 kişi göçmen statüsünde Kanada’ya gelirken iltica ederek mülteci statüsünde Kanada’ya yerleşenlerin sayısı ise 1,939 olarak kayıtları geçti.
2019 yılında 1,939 Türk vatandaşı mülteci, 2,830 kişi ise göçmen statüsünde Kanada’ya geldi. Böylece sadece geçtiğimiz yıl Kanada’da yeni bir yaşamı seçenlerin sayısı 5 bine yaklaşmış oldu.
IRBC verilerine göre, 2013 yılından bu tarafa ise 9,295 göçmen, 7,833 mülteci olmak üzere 17,128 Türk vatandaşı Kanada’da yaşamaya başladı.
Türkiye’den Kanada’ya 2017 yılında 1,110 göçmen gelirken 2018 yılında bu sayı 2,080’e, 2019 yılında ise 2,830 yükseldi.
Mülteci sayısı ise 2017 yılında 2,199 iken 2018 yılında 1,904, 2019 yılında ise 1,939 kişi olarak kayıtlara geçti.
Kanada’ya göç Osmanlı döneminde başladı
Türk vatandaşlarının Kanada’ya göçü Osmanlı’ya kadar dayanıyor. ABD’nin yanı sıra fabrikalarda çalışmak için azınlıklarla birlikte Türkler Kanada’ya da gelmeye başladılar.
I. Dünya Savaşı’na İngiltere’nin yanında giren Kanada, savaş ilan ettiği ülkelerden göç etmiş başta Avusturya-Macaristan İmparatorluğu sınırları içinden gelen Ukraynalılar olmak üzere, Almanları, Avusturyalıları ve Türkleri “enemy aliens”, yani “düşman yabancılar” olarak ilan etmiş, bu kişilerin yerel güvenlik kurumlarına giderek kayıt yaptırmaları, düzenli olarak da imza atmaları kanunla zorunlu tutmuştu.
Sonrasında da binlerce “yabancı düşman” güvenliği tehdit ettikleri gerekçesiyle Kanada’nın çeşitli yerlerinde kurulan toplama kamplarına götürülmüşlerdi. Bir kısmı Kanada vatandaşı olan Brantford’daki yüz kadar Türk de esir edilerek Ontario’nun kuzeyindeki Kapuskasing Toplama Kampı’na gönderilmişti.
Bu Türklerin Esir Kampı sonrası akıbetleri bilinmiyor.
Ancak onlardan kalan Brantford’daki Mount Hope Mezarlığı’ndaki J Bölümü olarak adlandırılan kısım, Kanada’nın ilk Türk ve Müslüman mezarlığı olarak kabul ediliyor.
1915 yılına kadar kesin olarak Kanada’ya Osmanlı topraklarından kaç kişinin geldiği bilinmiyor. Ancak resmi kayıtlara göre 1915-1946 yılları arasında hem Osmanlı hem de Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı 2 bin kişi Kanada vatandaşı olmuş. Bu kişilerin neredeyse tamamının Ermeni, Rum ve diğer azınlıklara mensup oldukları görülüyor.
İki ülke arasında diplomatik ilişkinin kurulması ve iki ülkenin NATO’da yollarının birleşmesi sonrası Türkiye’den Kanada’ya göçler 1950’lerde yeniden başlıyor.
1980 darbesi sonrası önemli bir artış olsa da 1960-1990 yılları arası yılda ortalama 500 Türk vatandaşı Kanada’ya göçmen olarak gelmiş. 1990 sonrası yılda 500-1000 Türk Kanada’ya göç ederken, bu sayı 2000 yılında 2 bin kişiye yaklaştı. 2019 yılında ise tarihi bir rekor kırarak yaklaşık 3 bin oldu.
Mülteci sayısı ise 2000-2003 yılları arasında önemli rakamlara ulaşmış, 2016 yılından sonra ise yıllık 2 bin sayısını aşmıştı.
2016 Genel Nüfus Sayımı’na göre Kanada genelinde 64 bin Türk yaşıyor. Ancak resmi rakamların aksine Kanada’daki gerçek Türk nüfusunun sayısı 100 bini çoktan aşmış durumda.
Kabul edilen göçmen sayısı
2019 yılında Kanada 340 bin göçmen kabul ederken, 86 bin ile Hindistan en fazla göçmenin geldiği ülke oldu. Hindistan’ı Çin ve Filipinler takip etti. Bu üç ülkeden gelen toplam göçmen sayısı 140 bin civarında gerçekleşti.
58 bin mülteci kabul etti
2019 yılında Kanada’ya 58 bin mülteci başvurusu yapıldı. Türkiye ile birlikte Hindistan, Meksika, İran, Nijerya, Kolombia, Pakistan, Çin, Demokratik Congo Cumhuriyeti, Haiti, Mısır ve Venezuella Kanada’ya en fazla mülteci gönderen ülkeler oldular.