ABD’de yoğurt pazarını ele geçiren Chobani, 2012 yılında Kanada pazarına da açılmayı denemiş, ancak büyük engellerle karşılaşmıştı. Kanada’ya giremeyen Chobani, bir süre önce kendisine Kanadalı bir ortak bulduğunu açıklayarak sürpriz yapmıştı.
Mart ayında açıklanan rakamlara göre Yoplait’i geride bırakan Chobani, Dannon’un ardından ABD’de en fazla satılan ikinci yoğurt markası oldu. Türkiye’den ABD’ye göç eden Hamdi Ulukaya tarafından 2005 yılında kurulan ve kısa bir sürede ABD’de yoğurt pazarını ele geçiren Chobani, 2012 yılında Kanada pazarına da açılmayı denemiş, ancak büyük engellerle karşılaşmıştı. Kanada’ya giremeyen Chobani, geçtiğimiz haziran ayında kendisine Kanadalı bir ortak bulduğunu açıklayarak sürpriz yapmıştı.
HOOPP (Healthcare of Ontario Pension Plan), geçtiğimiz haziran ayında Chobani’nin azınlık hisselerini satın almış, Yönetici Ortağı Jim Walker da Chobani’nin yönetim kuruluna girmişti.
1960 yılında kurulan HOOPP, Ontario genelinde sağlık sektöründe çalışanların üye olduğu bir emeklilik fonu. Fon’un aktif ve emekli toplamda yaklaşık 340 bin üyesi bulunuyor.
Bu anlaşmayla 2014 yılında Chobani’ye 750 milyon dolar kredi veren özel yatırım fonu TPG’nin Chobani ile ilişkisi kesilmişti.
2013 yılında “Kontolümüz dışında gelişen olaylar neticesinde ürünlerimizi raflardan indirdik. Ancak, Kanada’ya girme isteğimiz devam ediyor ve bunun için mücadelemiz devam edecek”, şeklinde açıklama yaparak Kanada serüvenini sonlandıran Chobani’nin HOOPP’ın yatırımı sonrası Kanada pazarına geri dönüp dönmeyeceği henüz bilinmiyor.
Özel izinle bir yıl Loblaws merketlerde satılmıştı
2012 yılında bir yıllık özel izinle Kanada’ya ithal edilen ve Toronto ve Hamilton’da bulunan Loblaws’a ait marketlerde deneme amaçlı satılmaya başlanan Chobani ürünleri, 2013 yılı şubat ayında sürenin sona ermesinin ardından raflardan çekilmişti. Bir yıl boyunca süt ürünlerine normalde yüzde 240 uygulanan gümrük vergisi, 65 markette satışa müsaade eden sınırlı federal izinle Chobani’ye yüzde 5 olarak uygulanmıştı.
Büyük firmalar, Chobani’nin düşük vergi ile haksız avantaj elde ettiğini ve pazardan aldığı payla da kendilerinin yüksek oranlarda zarara uğrattığını iddia etmişlerdi. Büyük firmaların yanı sıra, Ontario süt işleyicileri de verilen ithalat izninin mevcut “Tedarik Yönetim Sistemi”ne aykırı olduğu gerekçesiyle Chobani’ye karşı gelmişti. Tedarik Yönetim Sistemi, süt, peynir , yoğurt, tavuk ve yumurta sektöründe üretimi ve fiyatları kontrol etmek amacıyla 1960 yılında yürürlüğe girmişti. Bu uygulamaya göre Kanada genelinde yoğurt satmak isteyen firmalar, yoğurtları Kanada’da Kanada sütüyle üretmek zorundalar.
Öte yandan Ontario Dairy Council da, Ontario Tarım Bakanlığı’nın Chobani’ye verdiği fabrika kurma izninin iptali için mahkemeye başvurmuştu.
Ürünlerini Kanada pazarından çeken Chobani, Kingston’da açmayı planladığı yoğurt fabrikası projesini de askıya almıştı. Chobani’nin Kingston’da 1700 Venture Dr. adresinde fabrika yeri satın aldığı ve toplamda 75 milyon dolarlık bir yatırım yapmayı planladığı biliniyordu.
Chobani’nin Kanada için hazırladığı www.chobani.ca adlı web sitesinden yapılan açıklamada; “Kontolümüz dışında gelişen olaylar neticesinde ürünlerimizi raflardan indirdik. Ancak, Kanada’ya girme isteğimiz devam ediyor ve bunun için mücadelemiz devam edecek”, denilmişti.
Chobani’nin Kanada pazarına girme isteğinin halen devam edip etmediğini öğrenmek için Hamdi Ulukaya’ya yönelttiğimiz soru henüz cevaplanmadı.
